Thành ngữ và tục ngữ có đúng hết không...?

[truong vinh loc]

...Có gia đình kia vợ chồng hay cãi nhau.,chồng say sĩn ,đánh vợ như cơm bữa. Vợ nhịn nhục vì sợ mất danh dự ,sĩ diện,không dám kể với ai ,hoặc báo với đoàn thể vì e ngại ai lại''vạch áo cho người xem lưng''...Chồng bạo hành một bữa nọ đánh vợ chết..Xóm làng không ai biết ,đến khi biết thì thi thể đã bốc mùi...
Thật đáng buồn tiếc làm sao...trường hợp đó,nếu người vợ biết dũng cảm chia sẻ với bà con ,đoàn thể thì chưa chắc đến nỗi ...
NẾU xét về nghĩa đen, nếu lưng mình bị cóc ghẻ mà không vạch ra cho bác sĩ xem lưng ,khám và chữa bệnh thì lưng mình chăc bị thúi ồm mất ,thế thì thành ngữ trên trật lất...
Theo tôi nghĩ cứ sống thành thật và công khai thì chắc gia đình sẽ tránh được nhiều tội lỗi còn xã hội sẽ bớt tiêu cực nhiều lắm đó.
Thời thơ ấu tôi có đi thăm một người bà con ...tôi đi bộ đường xa, đói rã ruột, đến nơi bác ta chỉ chào hỏi đon đả ,chẳng mời tôi đươc môt chén cơm, nhưng nhà ông ta giàu có chớ nghèo khổ gì đâu, chả là ông ta mọi rợ , keo kiệt quá ...lúc nầy tôi đâu cần sự mồm mép chào hỏi ,tôi chỉ cần một bữa cơm nhà quê no bụng
thế mà,ông cứ nghĩ ''lời chào cao hơn mâm cỗ'' làm tôi sém chết vì hạ đường huyết ,buồn ghê gớm...
...Tôi nghĩ thành ngữ tục ngữ ca dao là mảng văn học dân gian , ngày xưa người ta gọi là văn học bình dân ,có thể đúng có thể sai ,người nông dân ngày xưa khổ quá ,tự đúc kết .tự an ủi mình và cũng có tự hy vọng nữa ,những câu như ''vuốt mặt phải nể mũi'' nghĩa là đấu tranh cái xấu, nhưng sợ động chạm ,khác nào dung túng cho cái xấu...,hoặc là người ta nói' 'không cho ruột ăn,chứ chọc ruột cũng đau'' tôi nghĩ .nếu không cho ruột ăn,thì ruột nó chết mất rồi,còn đâu mà chọc biết đau ...bà con ruột thịt không lui tới thăm hỏi. chia sẻ, thì câu nói trên chỉ là đạo đức giả mà thôi...

[Hoài Hương]

...có gia đình kia vợ chồng hay cãi nhau.,chồng say sĩn ,đánh vợ như cơm bữa ,vợ nhịn nhục vì sợ mất danh dự ,sĩ diện,không dám kể với ai ,hoặc báo với đoàn thể vì e ngại ai lại''vạch áo cho người xem lưng''...chồng bạo hành một bữa đánh vợ chết..xóm làng không ai biết ,đến khi biết thì thi thể đã bốc mùi...
thật đáng buồn tiếc làm sao...trường hợp đó,nếu người vợ biết dũng cảm chia sẻ với bà con ,đoàn thể thì chưa chắc đến nỗi ...
NẾU xét về nghĩa đen,nếu lưng mình bị cóc ghẻ mà không vạch ra cho bác sĩ xem lưng ,khám và chữa bệnh thì lưng mình chăc bị thúi ồm mất ,thế thì thành ngữ trên trật lất...
Theo tôi nghĩ cứ sống thành thật và công khai thì chắc gia đình sẽ tránh được nhiều tội lỗi còn xã hội sẽ bớt tiêu cực nhiều lắm đó.
Thời thơ ấu tôi có đi thăm một người bà con ...tôi đi bộ đường xa,đói rã ruột,đến nơi bác ta chỉ chào hỏi đon đả ,chẳng mời tôi đươc môt chén cơm,nhưng nhà ông ta giàu có chớ nghèo khổ gì đâu,chả là ông ta mọi rợ ,keo kiệt quá ...lúc nầy tôi đâu cần sự mồm mép chào hỏi ,tôi chỉ cần một bữa cơm nhà quê no bụng
thế mà,ông cứ nghĩ ''lời chào cao hơn mâm cỗ''làm tôi sém chết vì hạ đường huyết ,buồn ghê gớm...
...tôi nghĩ thành ngữ tục ngữ ca dao là mảng văn học dân gian ,ngày xưa người ta gọi là văn học bình dân ,có thể đúng có thể sai ,người nông dân ngày xưa khổ quá ,tự đúc kết .tự an ủi mình và cũng có tự hy vọng nữa ,những câu như''vuốt mặt phải nể mũi'' nghĩa là đấu tranh cái xấu,nhưng sợ động chạm ,khác nào dung túng cho cái xấu...,hoặc là người ta nói''không cho ruột ăn,chứ chọc ruột cũng đau'' tôi nghĩ .nếu không cho ruột ăn,thì ruột nó chết mất rồi,còn đâu mà chọc biết đau ...bà con ruột thịt không lui tới thăm hỏi.chia sẻ,thì câu nói trên chỉ là đạo đức giả mà thôi...

Nhảm

[laodurockqn]

Tiêu đề của topic hay, không nhảm đâu bạn àh.
Ý của topic là chúng ta hãy tranh luận những câu danh ngôn, thành ngữ, tục ngữ thời xưa đến nay. Xem những câu nào đúng, đúng hoàn toàn hoặc không đúng hoàn toàn.
Với những câu mà truongvinhloc đưa ra và giải thích chỗ chưa chính xác cũng rất hay và chí lý. Mỗi người mỗi cách hiểu và hiểu thế nào là chuyện khác. Đưa lên đây để chúng ta cùng bình luận và học hỏi lẫn nhau là chính mà.
@ Truong vinh loc: Có những câu sau này mới hình thành, nói riết rồi quen. Ví dụ như câu Vuốt mặt phải nể mũi thì rõ đây câu nói sau này, mới hình thành. Không phải là câu của ông bà xưa để lại. Cũng có thể hiểu đây thuộc thể loại "ranh ngôn".
Chúng ta cứ tiếp tục bình luận về những câu tục ngữ, thành ngữ mà chúng ta cho là chưa đúng, và chưa đúng chỗ nào hãy giải thích và chứng minh. Topic hay, tiếp tục đi anh em.

[vinh hy]

Chủ đề không quan trọng bằng cách viết, cách diễn đạt và sự dí dỏm của người viết. Bài viết mà chữ nghĩa luộm thuộm, câu dài dằng dặc, chấm câu không đúng, viết hoa viết thường lẫn lộn thì sẽ không gây được hứng thú và sự hưởng ứng !

[truong vinh loc]

ai lai chú ý nhiều về hình thưc hơn nội dung,đâu phải cuộc thi hoa hậu đâu ???mà thi hoa hậu ngày nay ,thi người đep .,người ta con chấm điểm ''nươc sơn'' và chất lượng'' gỗ'' cùng 1 lúc ,chất lượng gỗ là sự hiểu biết của hoa hậu và lòng nhân ái .nhất là lòng nhân ái ,đó là phẩm chất quí nhất của con người .,tuổi già ,mắt chú không còn'' thiên lý nhãn''nữa ,cho nên chuyện chấm phảy,cái thuở ban đầu a b c ấy thông cảm thôi,cháu có thấy vừa qua có mấy ông thôn xã ''bánh tét cột lạt''thường xuyên,có ông thắt ''cà ra vét''nữa,nhưng lại ăn vét tàn nhẫn mấy trăm ngàn của nhà nước trợ cấp dân nghèo ,gọi là chỉ để cúng ông bà 3 bữa chớ có đủ thiếu gì đâu,những vị đó họ cũng chú ý hình thức như cháu ,ăn mặt bảnh bao,ăn nói lịch sự lễ phép,nhưng nhằm mục đích che đậy cái bên trong,cái tính phi nhân đạo báo chí vừa qua đăng tải đầy.
Cái dạng lưu manh giả dạng trí thức ,ngày nay rất nhiều ,có khi trí thức thật sự rồi ,nhưng vẫn lưu manh(trường hợp ở trường đh q n ) chắc ai cũng biết.....''tốt gỗ hơn tốt nước sơn...''
Khổng Tử dạy: chúng ta là con cháu của tổ tiên ,chứ không phải là tôi tớ của tổ tiên ''chú hơi buồn về bạn nhỏ Vinh hy của chú....!!!!!

[vinh hy]

Ở diễn đàn này mà có người lớn tuổi như chú Lộc là rất quí, và hiếm nữa !
Không có được thông tin nhiều hơn về chú nên cũng không biết xưng hô sao cho phải phép.
Những lời góp ý trên như là nói chung với mọi người, không có ý muốn nhắn riêng chú Lộc đâu, dẫu sao những ý kiến của chú tuy nói lướt qua thôi nhưng rất có chiều sâu. Chú cỡ khoảng bao nhiêu tuổi rồi ? Đang ở Bình Định hay nơi khác ?

[redshark]

Tôi nghĩ thành ngữ, tục ngữ được hình thành, đúc kết từ cuộc sống bình thường, giản đơn của con người.
Tất cả thành ngữ, tục ngữ đều đúng cả, nhưng cái đúng ấy luôn đi kèm với ngữ cảnh hình thành nên nó.

[bin2003]

"Một năm bắt đầu bằng mùa xuân, đời người bắt đầu từ tuổi trẻ"
Hầu như, 100%, năm nào cũng vậy, Lập Xuân luôn sau ngày mồng 1 Tết, nên "Một năm bắt đầu bằng mùa xuân" là không đúng lắm

"Lời nói không mất tiền mua"
Thế sao có người lại... nhá máy, hoặc nói 1 cách gấp gáp vì sợ... hết thẻ?

[bin2003]

Trong các cặp thành ngữ, tục ngữ sau, mỗi cặp tất phải có 1 câu sai

Người đẹp vì lụa, lúa tốt vì phân
Tốt gỗ hơn tốt nước sơn

Anh hùng tạo thời thế, thời thế tạo anh hùng.
Mưu sự tại nhân, thành sự tại thiên.

Trông mặt mà bắt hình dong, Con lợn có béo cỗ lòng mới ngon,
Họa hổ họa bì nan họa cốt, Tri nhân tri diện bất tri tâm.

Thương nhau chín bỏ làm mười
Thương nhau lắm cắn nhau đau.

Lấy vợ xem tông, lấy chồng xem giống
Yêu nhau trái ấu cũng tròn.

Một sự nhịn là chín sự lành
Bất độc bất anh hùng

[bin2003]

Câu nào đúng, câu nào sai?

Giấy rách phải giữ lấy lề
Cùi không sợ lở

Đói cho sạch rách cho thơm
Bần cùng sinh đạo tặc

Chim khôn hót tiếng rảnh rang, Người khôn nói tiếng dịu dàng dễ nghe.
Mật ngọt chết ruồi; Khẩu Phật tâm xà

Ruộng sâu trâu nái không bằng con gái đầu lòng
Nhất nam viết hữu, thập nữ viết vô

[vinh hy]

Rộng và nhiều quá nên lười bình. Cụ Bin nên đưa một câu thôi cho mọi người cảm thán, ví dụ:

Giấy rách phải giữ lấy lề
Cùi không sợ lở

[bin2003]

Giấy rách phải giữ lấy lề
- Đen : Quyển sách dù có tờ bị rách mà còn giữ được lề thì vẫn còn là quyển sách, nếu để lề đứt thì tung hết.
- Bóng : Dù nghèo khó cũng phải giữ nền nếp đạo đức gia phong.

Cùi không sợ lở
Buông xuôi, liều mạng, không muốn sửa đổi, khắc phục, hay cải thiện ...

[black_rose07]

Rộng và nhiều quá nên lười bình. Cụ Bin nên đưa một câu thôi cho mọi người cảm thán, ví dụ:

Giấy rách phải giữ lấy lề
Cùi không sợ lở

Trong cuộc sống cái gì nó cũng có hai mặt, từ đồ vật, hành động, lời nói cho đến cả con người. Cho nên những câu thành ngữ, tục ngữ trên không thể khẳng định là đúng hay sai được.

Thành ngữ, tục ngữ chỉ là những câu nói dân gian, được truyền miệng qua nhiều thế hệ. Nó đúc kết những kinh nghiệm sống của người xưa, lên án các thói hư tật xấu, phê phán các chế độ...Cho nên nó chỉ đúng nếu xét trên một góc nhìn cụ thể. Văn học dân gian không phải là định lý, nên không thể khẳng định tính đúng sai của nó.

[truong vinh loc]

một năm bắt đầu từ mùa xuân...câu nói của đc Lê Duẩn.
các câu : bầu ơi thương lấy bí cùng.
tuy rằng khác giống ,nhưng chung một giàn.
''một giọt máu đào ,hơn một ao nước lã''ở các nước châu phi,trung á chắc câu nầy chưa đúng,vì có sa mạc nhiều.Một người bà con của ta cầm một trái lựu đạn khủng bố một đám đông,ta chọn ai?không nên ích kỷ và cục bộ quá ,sinh ra chia rẽ.
''ngứa ghẻ ,đòn ghen''[url="http://anhso.net"][/url]
''vụng chèo, khéo chống''
''chớ thấy sóng cả ,mà ngã tay chèo''
''dù ai nói ngã ,nói nghiêng.
lòng ta vẫn vững như kiềng ba chân.
dù ai rào dậu ngăn sân.
lòng ta vẫn giữ,là dân cụ Hồ.(ca dao lãnh tụ)

[nguoiquen]

Một năm bắt đầu từ mùa xuân. Chính xác 100%, những người ko chấp nhận một năm bắt đầu từ mùa xuân có thể qua Lào, Capuchia vì ở đó người ta bắt đầu năm mới vào mùa khác. Mùa xuân, mùa sum họp. Từ nhạc vàng đến nhạc đỏ đều ca ngợi mùa xuân. Ai đã từng nghe bài " Mùa xuân của mẹ " thì hiểu một năm bắt đầu từ đâu.
Mẹ ơi hoa cúc hoa mai nở rồi
Giờ đây đời con đang còn lênh đênh
Đèo cao gió lộng ngày đêm bạt ngàn
Áo trận sờn vai bạc màu
Nhìn xuân về lòng buồn mênh mang

Bầu ơi thương lấy bì cùng
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn.
Sai cái chỗ nào. Nếu nói theo nghĩa đen thì đúng tuyệt đối. Bầu và bí đúng là hai giống nhưng cùng họ dây leo. Hai giống này bò dưới đất cũng ra trái, đếch cần phải bò lên giàn mới sinh trái. Người ta bắt giàn là để cả hai trưởng thành và phát triễn tốt hơn.
Theo nghĩa bóng thì ám chỉ chúng ta cùng một dòng nói tiếng Việt thì hãy sống đoàn kết, dù là người Nam hay người Bắc. Vì người Nam cũng có tổ tiên gốc gác từ miền Bắc. Họ vào Nam khẩn hoang, sinh con đẻ cái rồi hình thành nên XH mà thôi. Có ai xa lạ đâu.

Một giọt máu đào. Hơn ao nước lã.
Nói theo người khôn thì đó là quan hệ huyết thống. Còn những nói theo những kẻ bới lông tim vết thì cứ cắm đầu mà hiểu theo nghĩa đen. Ở sa mạc người ta ko ao để lấy nước, nhưng người ta có các lấy nước theo kiểu khác. và họ vẫn có nước xài bình thường. Đêm, họ đào một cái hố hơi sâu, căng tấm vải lên, chờ đón sương rơi xuống để giữ nước. Cơ địa của người ở sa mạc thường có môi rất dày để giữ nước, họ có tóc xoăn để cản nhiệt. Nên họ cứ yên tấm mà sống thôi. Nếu cứ hiểu theo nghĩa đen thì tiêu. Động não lên.

Nói tiếp cái cuối rồi nghỉ.
dù ai nói ngã ,nói nghiêng.
lòng ta vẫn vững như kiềng ba chân.
dù ai rào dậu ngăn sân.
lòng ta vẫn giữ,là dân cụ Hồ.(ca dao lãnh tụ)Cái này đúng thôi. Bây giờ vẫn là dân cụ Hồ 100%. Vẫn vui vẻ, vẫn khỏe mạnh. Cơm ngày 3 bữa, ăn nhậu thả ga. Có gì gọi là bức bí. Ai hiểu sai, chắc thuộc dạng cay cú chế độ rồi.

[nguoiquen]

Câu nào đúng, câu nào sai?

Giấy rách phải giữ lấy lề - lời khuyên.
Cùi không sợ lở - lời nhận xét.

Đói cho sạch rách cho thơm - lời khuyên.
Bần cùng sinh đạo tặc - lời nhận xét.

Chim khôn hót tiếng rảnh rang, Người khôn nói tiếng dịu dàng dễ nghe. - lời khuyên
Mật ngọt chết ruồi; Khẩu Phật tâm xà - lời nhận xét.

Ruộng sâu trâu nái không bằng con gái đầu lòng - lời nhận xét.
Nhất nam viết hữu, thập nữ viết vô

- câu này đúng đến năm 1945. Sau đó thì sai. còn câu nữa " tam niên vô tử bất thanh thê "

[nguoiquen]

Trong các cặp thành ngữ, tục ngữ sau, mỗi cặp tất phải có 1 câu sai

Người đẹp vì lụa, lúa tốt vì phân - hai vật thể khác nhau có cách trang trí khác nhau, ko thể đánh đồng được. Ko ai lấy sơn sơn lên người để đẹp cả. Và cũng chẳng ai lấy phân bôi lên gỗ để gỗ tốt cả.
Tốt gỗ hơn tốt nước sơn Hai câu này hoàn toàn khác nghĩa, ko phải câu đối nghĩa.

Anh hùng tạo thời thế, thời thế tạo anh hùng.
Mưu sự tại nhân, thành sự tại thiên.
Hai câu này thì đồng nghĩa. Ví dụ về Messi hay Ronaldo, kỷ thuật cả hai ko hề kém, nhưng cả hai đều cần yếu tố may mắn. Nhưng người Việt thường hiểu là do trời.

Trông mặt mà bắt hình dong, Con lợn có béo cỗ lòng mới ngon, - kinh nghiệm về quan sát.
Họa hổ họa bì nan họa cốt, Tri nhân tri diện bất tri tâm. kinh nghiệm về quan sát.
Hai câu đồng nghĩa. Là 2 kinh nghiệm về quan sát. Ko phải cứ máy móc hiểu theo từng trường họp cụ thể. Đối với lợn thì phải quan sát ra sao. Đối với người phải quan sát ra sao.

Thương nhau chín bỏ làm mười - lời khuyên
Thương nhau lắm cắn nhau đau. - câu dân gian, ko phải tục ngữ. Mà của bọn tấu hài.

Lấy vợ xem tông, lấy chồng xem giống - lời khuyên.
Yêu nhau trái ấu cũng tròn. - cái ấu ko bao giờ tròn rồi. Người xưa tượng hình để nói đến sự cảm thông chia sẽ của đôi lứa yêu nhau. Cái gì cũng đẹp. Cũng hoàn hảo. Ko sai.

Một sự nhịn là chín sự lành - lời khuyên có gì là sai.
Bất độc bất anh hùng

- lời nhận xét. Câu này đúng theo ví dụ của Tào Tháo.

[truong vinh loc]

đưa lên để bình luận chuyện đúng, sai hoặc vừa đúng vừa sai theo cả đen và bóng ,với tôn chỉ''chúng ta là con cháu của tổ tiên,chứ không phải là tôi tớ của tổ tiên'' không nên hằn học,không nên chỉ trích người đưa lên,có thi đâu mà biết người cao thấp,có biết người ta muốn cái gì đâu mà chiều,đây là một trang văn hóa,đâu phải là một''trang ''phàm phu'...

[nguoiquen]

đưa lên để bình luận chuyện đúng, sai hoặc vừa đúng vừa sai theo cả đen và bóng ,với tôn chỉ''chúng ta là con cháu của tổ tiên,chứ không phải là tôi tớ của tổ tiên'' không nên hằn học,không nên chỉ trích người đưa lên,có thi đâu mà biết người cao thấp,có biết người ta muố cái gì đâu mà chiều,đây là một trang văn hóa,đâu phải là một''trang ''phàm phu'...

ghi nhận.

[truong vinh loc]

Tôi nghĩ thành ngữ, tục ngữ được hình thành, đúc kết từ cuộc sống bình thường, giản đơn của con người.
Tất cả thành ngữ, tục ngữ đều đúng cả, nhưng cái đúng ấy luôn đi kèm với ngữ cảnh hình thành nên nó.

bạn nói ''ngữ cảnh'' là hay đấy,tức là hoàn cảnh là điều kiện chính để xuất phát ra câu thành ngữ ,tục ngữ ,ca dao ấy,ví dụ:con vua thì được làm vua...,chuồn chuồn bay thấp thì mưa...lúa chiêm lấp ló đầu bờ,hễ nghe tiếng sấm phất cờ mà lên...làm ruộng ăn cơm nằm ,nuôi tằm ăn cơm đứng...vv..có thể hoàn cảnh nầy là đúng gặp hoàn cảnh khác có thể sai ,ví dụ như chế độ xã hội,địa lý ,khí hậu khác nhau,phong tục tạp quán dân tộc ,đất nước,vùng miền khác nhau...có thể có tục ngữ và cũng có những câu''thô tục ngữ '' nữa ,bạn có đồng ý với tôi không nào???