Đi hội chùa Ông Núi

[Quy Ninh]

Đi hội chùa Ông Núi

(TNO) Ngày 24 và 25 tháng giêng hằng năm là ngày hội chùa Ông Núi (xã Cát Tiến, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định). Năm nay, theo dòng người đi hội, chúng tôi ngược lên núi Bà, trẩy hội chùa Ông Núi...
Chùa Ông Núi (tên chữ là Linh Phong thiền tự) tọa lạc ngay lưng chừng đỉnh Chóp Vung - đỉnh cao nhất của dãy núi Bà, về phía đông nam của xã Cát Tiến. Sách xưa chép lại, năm Nhâm Ngọ (1702), có một người tên gọi là Lê Ban (tức thiền sư Tịnh Giác - Thiện Trì) đến núi này tu hành. Sư dựng một mái chùa bằng cỏ tranh, sống thanh bần trên núi, dùng vỏ cây làm quần áo. Dân trong vùng gọi sư là Mộc Y Sơn Ông (tức “ông núi mặc áo vỏ cây”). Do vậy, ngôi chùa này có tên chùa Ông Núi. Sư mất năm Thái Đức thứ 8, đời vua Nguyễn Nhạc.
Lễ hội chùa Ông Núi chính là ngày giỗ của Hòa thượng Thích Trừng Tịnh, một trong những người có nhiều đóng góp cho sự phát triển của chùa. Ngày giỗ đúng vào mùa lễ hội tháng giêng, nên thu hút khá đông khách hành hương. Hai ngày hội, cả đoạn đường ven biển ngang qua Cát Tiến như chật hẳn với xe ô tô, xe máy từ các nơi đổ về, cả những tấm biển xe từ tận Gia Lai, Phú Yên, Quảng Ngãi... Gửi xe nơi chân núi, theo dòng người men theo con đường đất mà hai bên là những bụi duối khá lớn, đi thêm một đoạn, gặp những bậc đá dẫn lên đến lưng chừng núi.
Đi hết hơn trăm bậc đá, cảnh chùa đã hiện ra. Ngôi chùa cổ, ngày mới tạo lập, chỉ là một mái tranh, tên gọi Dũng Tuyền. Năm 1733 được chúa Nguyễn Phước Trú sắc cho quan địa phương dựng lại bằng ngói, đổi tên là Linh Phong thiền tự. Năm 1895, khi đang là Thượng thư bộ Công, Đào Tấn tu bổ lại ngôi chùa khang trang và viết bài ký bằng chữ Hán (Linh Phong tự ký). Năm 1965, trong chiến tranh, chùa bị cháy. Hiện nay, ngôi chùa vừa được xây dựng lại nên cảnh trí đã thật khang trang.

Đứng trước sân chùa, phóng tầm mắt ra xa: đầm Thị Nại long lanh nước trải dưới ánh của một ngày nắng đẹp. Phía Tây và Nam là những mái nhà chen giữa đồng lúa xanh. Lại tự nhủ, rằng mình đang đứng ngay trên đỉnh cao nhất của ngọn núi Bà hùng vĩ. Núi Bà, sách xưa chép là Bô Chinh đại sơn, tức là ngọn núi lánh cái chiêng.
Ẩn trong dáng núi, là bao dấu ấn lịch sử. Này là hòn Vọng Phu ở Vĩnh Hội (xã Cát Hải, Phù Cát) gắn với truyền thuyết về người phụ nữ ôm con đứng ngóng chồng, lâu ngày hóa đá; là đỉnh Hòn Chuông có phế tích tháp Chăm cổ. Thời Tây Sơn, trên vùng đất này có Tây Phủ Càn Dương (thôn Trường Thạnh, xã Cát Tiến) với cảnh buôn bán sầm uất của phủ ly và Hải tấn Nha phiên vẫn còn mãi lưu truyền... Rồi trong kháng chiến, nơi đây là căn cứ vững chắc của cách mạng ở khu Đông tỉnh Bình Định.
Chùa Linh Phong nói như nhà thơ Xuân Diệu, là điểm hội tụ để tâm hồn Đào Tấn đi - về, cũng là một nhu cầu trong cái xã hội bế tắc xưa kia. Cả cho đến ngày ra làm quan, tiết lập xuân, nhìn hoa trà nở, mà Đào công vẫn nhớ tới một màu hoa quê nhà, dưới chùa Linh Phong. Nơi vườn ngôi nhà của mình ở Huế, Đào Tấn cũng lập hòn non bộ, trên đó khắc hai chữ Linh Phong (hòn non bộ này hiện vẫn còn và được đặt trong khuôn viên chùa Thiên Mụ - Huế).
Chùa Ông Núi nay còn hang Tổ và con suối nhỏ gợi nhớ nhiều dáng nét chùa cũ. Nhưng chỉ bấy nhiêu cũng đủ sống lại trong ta hình bóng ngôi chùa cổ kính xưa nay vẫn mãi vọng trong tâm tưởng người Bình Định. Để rồi hẹn nhau, ngày 24 - 25 tháng giêng hằng năm lại ngược đỉnh Bô Chinh đại sơn, đi hội chùa Ông Núi.

Lê Viết Thọ
http://www.thanhnien.com.vn/Vanhoa/2008/3/3/228473.tno

[dinhtandl]

Nhìn cảnh đoàn người đi viếng chùa trong báo thanh niên mà tui không thể tin vào mắt mình được. Tui ở Phù Cát mà chưa đợt lễ nào lên chua Ông Núi cả. Nay mai phải về đi một chuyến xem sao.

[But. To']

Trước tiên tui xin nói trước là tui vô đạo vô thần . Nằm về phe duy vật .
Về địa danh chùa Ông Núi này tui biết một vài thông tin nữa . Vì đây là quê ngoại tui mừ .
Lần đầu tiên tui lên chùa này là năm tròn 10 tuổi . Và đi đúng vào ngày Lễ Tổ của chùa . Lần đầu tiên tui biết 1 cái được người ta gọi là chùa là thế nào . khung cảnh ngày đó hoang sơ và có 1 cái j đó linh thiêng mà 1 thàng bé như tui ko hiểu được. Và may mắn cho tui là lần đi này tui được ăn cơm Chùa theo đúng nghĩa đen . Lần lên chùa gần đây nhất là hè năm 2006 . Số lần lên chùa thì ko nhớ rõ nữa .
Về Chùa thì tới khi đọc bài này tui mới biết thông tin về sự hình thành và tồn tại của chùa kĩ như vậy. Để hiểu rõ hơn thì phải tận mục sở thị thì mới biết được.
Tui chỉ bổ sung vài thông tin mà dân bản xứ như tui mới bít , hay có thể gọi là thổ địa .hì hì
- Đường lên chùa : ngoài con đường rợp bóng cây dúi 2 bên đường mà tác giả kể trên còn có 1 con dg khác để lên Chùa này . Đường này dành cho những ai thích mạo hiểm và có sở thú ( sở thích và thú vui ) leo núi . Vào nhứng ngày hội lớn khi đường chính đông ngẹt người ==> đi đường này lên cái rẹt . Ngoài ra đã gọi là chùa mà ở trên núi thì muốn đi 4 phương 8 hướng đều có thể lên được .tui nghĩ vậy ...hì hì .
- Chùa có 2 khu :
+ khu chính ( nay đã được trùng tu và xây dựng mới ) là khu chính điện của chùa .
+ Khu sư tổ ( bài trên tác giả có đề cập ) . thổ địa tui gọi là chùa hang . đây là nơi tôn nghiêm nhất của Chùa . và cảnh ở đây thì đẹp thâu rầu luôn. Tương truyền trong dân gian ( địa phương tui ) có 1 sự tích ly kỳ về nơi này : Người lớn ( các ông các bà lớn tuổi ) kể lại tui nghe rằng cái hang nơi đặt bàn thờ Tổ này thông với địa phủ . và đêm đến thì người cõi âm chui lên ....làm j thì tui hông bít . Để giải thích cho cái tích này , tui kể 1 chuyện nữa . các bác khi đến Chùa Ông Núi phải đi qua 1 cái Chợ ( bi h mở đường mới nằm cách chợ khoảng hơn 100m ) , chợ này gọi là Chợ Khách Thử . Nghe cái tên rất lạ tai ,nên ngộ mới hỏi và được trả lời như thế này : Chợ này hoạt động từ canh ba , canh tư ( khoảng 3-4h sáng ), trời còn tối thui ( ngày xưa đâu có điện ) nên khách mua hàng và người bán hàng ko nhìn rõ nhau và thời xưa đồng tiền là tiền kim loại . Mỗi người bán hàng ở cái chợ này đều có 1 cái thau (tiếng BD mình ) đựng nước bên cạnh . Khách mua hàng ,khi trả tiền phải cho tiền vào thau nước này .Nếu tiền chìm thì bán ,còn ngược lại nổi thì ko bán . Ý nghĩa của việc làm này là kiểm tra khách mua hàng là người trần hay là ma ( hơi duy tâm 1 tí ) .Vì nơi này gần với lỗ hỏng vũ trụ ( hì hì ) . và về sau khi sư tổ của chùa về đây ẩn tích tầm đạo thì mới hết hiện tượng này .( chắc cao tay ấn lắm ). Tương truyền còn có thông tin là khi sư tổ lên tu ở đây , có rất nhiều thú dữ nhưng tụi nó tuyệt đối ko làm hại sư mà còn bảo vệ là đằng khác .
- Tiếp theo xin đính chính với tác giả là từ đây ko thể nhìn thấy Đầm Thị Nại được . Vì tầm nhìn xa của mắt người bt ko hơn 20km đâu . có lẽ tác giả nhìn thấy khu Nhơn Lý .
-Cuối cùng ngày 24 - 25 tháng giêng hằng năm mời bà con ngược đỉnh Bô Chinh đại sơn, đi hội chùa Ông Núi. Hoặc bất kì khi nào có dịp hãy ghé đến 1 lần .


P/S : tui viết văn dở ẹc nên đọc khó hiểu hay thấy dở thì thông cảm .ặc ặc .

[dinhtandl]

Nhà ngoại but_to gần chùa Ông Núi, nhà But_to gần suối nước nóng, thế nhà nội But_to thì gần địa điểm du lịch nào vậy. Nay mai về quê But_to làm hướng dẫn viên du lịch cho tui với hehehe.

[But. To']

anh 5 nay ! tui nói thiệt đó ! có lần mấy thằng đi chung vòng quanh PC (hinh như là Tết năm ngoái ) tui có giới thiệu rùi mà !
trả lời bác : nhà nội tui gần nhà ngoại lun .hì hì
cong làm hướng dẫn ah .vô tư đi .miễn là tui có thời gian !

[pq2008]

Nhìn cảnh đoàn người đi viếng chùa trong báo thanh niên mà tui không thể tin vào mắt mình được. Tui ở Phù Cát mà chưa đợt lễ nào lên chua Ông Núi cả. Nay mai phải về đi một chuyến xem sao.

Ông này tệ quá, rứa thì giới thiệu quê hương với khách phương xa thế nào được!

[Quy Ninh]

Re: TỨ TUYỆT THƠ Gửi bài THQ
CHÙA ÔNG NÚI

Chùa Ông Núi mỏi chân mới đến
Nơi linh thiêng thờ cúng phật tiên
Ra giêng lễ hội người đông đúc
Bốn phương thưởng ngoạn hết ưu phiền !

THQ 16/07/2007,

[My Lăng]

Tìm về chùa cổ Linh Phong

Chùa Linh Phong, còn gọi là chùa Ông Núi, được xây dựng từ đời nhà Lê (cách nay khoảng gần 300 năm) thuộc xã Cát Tiến, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định. Ngôi chùa cổ này mới được phục dựng lại để du khách bốn phương tới thăm.

Chùa Linh Phong xây dựng năm 2004

Cách thành Bình Ðịnh (thành Hoàng Ðế thời Tây Sơn) hơn 30 km, về phía đông bắc nổi lên một cụm núi cao, đứng riêng lẻ một mình, gọi núi Bà. Lưng chừng núi có ngôi chùa Linh Phong, dân địa phương thường gọi là chùa Ông Núi. Chùa được xây dựng từ năm Quý Sửu (1733), nhưng sau một thời gian dài đã trở thành phế tích.

Gần đây, ngôi chùa được dựng lại bề thế, thu hút dân địa phương và đông đảo du khách thăm cảnh cũ, nhớ lại sự tích chùa xưa.

Vào năm thứ 23 đời vua Lê, niên hiệu Chính Hòa (1702) nhà sư Mộc Y Sơn Ông (Ông Núi) tu tại nơi này. Ông kết vỏ cây làm áo, sống trong hang đá. Nơi sườn núi phía bắc vẫn còn di tích một hang đá rộng lớn ăn sâu vào lòng núi mà ngày nay người ta gọi là hang Tổ. Ðó là nơi Ông Núi tu trì ngày trước.

Chùa Linh Phong năm 1964

Theo khảo tự phổ của chùa Linh Phong cùng bài vị các đời trụ trì thờ tại chùa ghi tên ông là Lê Bản, tức thiền sư Tịnh Giác Thiện Trì. Ông ở núi này được vài năm rồi chọn lưng chừng núi, chỗ có con suối sâu và dài cất một am, đặt tên là Dũng Tuyền Tự.

Tương truyền, ban ngày Ông Núi ở trong rừng đốn củi, bó thành bó lớn chỉ có sức ông mới gánh nổi mang xuống chân núi, để ở ngã ba rồi trở lên. Người dân quanh vùng đem gạo, muối đến để đó rồi gánh củi về dùng. Hôm sau ông hoặc đồng tử xuống núi lấy thực phẩm, nhiều ít không cần biết. Mỗi khi trong vùng có dịch bệnh thì tự nhiên nhà sư đem thuốc xuống cứu chữa. Chữa xong rồi đi ngay, không nhận bất cứ một sự trả công nào.

Vào năm Quý Sửu (1733), chúa Nguyễn Phúc Chú khen ông là bậc chân tu, xây lại chùa. Từ chùa tranh thành chùa ngói bắt đầu từ đây. Chúa ban tên chùa là "Linh Phong Thiền Tự", một câu liễn, và ban cho Sơn Ông hiệu: "Tịnh giác, thiện trì Ðại lão thiền sư".

Vào năm Tân Dậu (1741), chúa Nguyễn triệu Sơn Ông về kinh để hỏi giáo lý đạo Phật. Khi giã từ, chúa ban cho Sơn Ông một bộ áo cà sa vòng ngọc, móc vàng. Trong các cuộc giao tranh giữa quân Nguyễn và quân Tây Sơn, chùa bị đổ nát, Sơn Ông viên tịch. Tăng chúng các chùa họp lại lo việc mai táng ông, bửu tháp xây bên hữu chùa vào năm 1785.

Năm 1888, Ðào Tấn - một nhà văn hóa lớn của nước ta, đã đến cư trú tại chùa Linh Phong một thời gian. Ông có bài phú bằng chữ Hán đề nơi vách núi (dịch):

Một cảnh khói hoa trời tự tại

Mười năm hồ hải giấc quy lai

Ðây học trò lành âu cũng Phật

Ðó chùa tên Ông Núi ngỡ chốn Tiên

Nhiều thập kỷ nơi đây hoang phế, chỉ còn lại cổng tam quan ở mặt đông và một bửu tháp. Ngôi chùa mới dựng trên vị trí của chùa Linh Phong ngày xưa, làm thỏa lòng mong đợi du khách mộ đạo. Ðiều lý thú vẫn còn một dòng suối từ núi cao đổ xuống, chảy vào khuôn viên chùa tạo một cảnh quan gần gũi với thiên nhiên hoang dã.

Chính dòng suối này cùng với hang Tổ đã làm cho khách hành hương gợi nhớ nhiều về kiến trúc của ngôi chùa trước đây. Từ xưa, người đến vãn cảnh chùa Linh Phong không phải là ít. Họ đến với nhiều mục đích khác nhau. Nhưng có tận hưởng không khí trong lành, mới cảm thấy lòng thanh thản.

Ngày hội chùa Linh Phong đúng vào dịp đầu năm âm lịch, nên khách du ngoạn rất đông, cả đoạn đường ven biển của xã Cát Tiến chật như nêm.
_{Theo ANH THƯ - Nhân Dân}