Tin buồn: Nhà văn Nguyễn Mộng Giác qua đời

[Mustang]

Chúng tôi vừa được tin Nhà văn Nguyễn Mộng Giác


Sinh ngày 4 tháng 01 năm 1940

tại thôn Xuân Hoà, xã Bình Phú, quận Bình Khê, tỉnh Bình Định, Việt Nam

Đã tạ thế lúc 10:15 tối ngày thứ Hai, 2 tháng 07, 2012, nhằm ngày 14 tháng 06 Nhâm Thìn tại tư gia, thành phố Westminster, California, USA.



Hưởng Thọ 73 tuổi



Linh cữu được quàn tại PEEK FAMILY FUNERAL HOME.



CHƯƠNG TRÌNH TANG LỄ

Mọi tang lễ sẽ được cử hành tại địa điểm: PEEK FAMILY FUNERAL HOME. Phòng số 1

7801 Bolsa Avenue, Westminster, CA 92683. ĐT: 714-893-3525



• Lễ Phát Tang: Thứ Bảy, ngày 7 tháng 07 lúc 10 giờ sáng

• Thăm Viếng: Thứ Bảy, ngày 7 tháng 07 từ 12 giờ trưa đến 8 giờ tối.

• Thăm Viếng: Chủ Nhật: ngày 8 tháng 07 từ 9 giờ sáng đến 1:30 giờ trưa

• Lễ Hoả Táng: Chủ Nhật: ngày 8 tháng 07 lúc 3 giờ chiều
---------
http://vanchuongviet.org/index.php?comp ... l&id=18850
Xin chia buồn cùng gia đình nhà văn.

[quynhoner]

Xin chia buồn cùng gia đình nhà văn.

Xin chia buồn cùng gia đình Thầy, tác giả Sông Côn mùa lũ .

[Mustang]

Rất nhiều bạn bè chia buồn trên web của ông. Đặc biệt có lời chia buồn của Bạch Xuân Phẻ (chắc là người Bình Định) tóm lượt sự nghiệp văn chương của ông.
http://nguyenmonggiac.info/

Tưởng Niệm người Đồng hương Nguyễn Mộng Giác
Viết bởi Bạch Xuân Phẻ

Mùa Biển Động* giữa hè hanh nắng
Cuộc đời người như vận nước Nam
Những Đợt Sống Ngầm, Mùa Biển Động
Đã vở bờ đưa người đến tự do.

Bộ truyện dài Sông Côn Mùa Lũ
Đất Tây Sơn Bình Định vang lừng
Rồi Bèo Giạt, Tha Hương đất khách
Phút lâm chung về bến Tự do.

Nay Bão Nổi, Tiếng Chim Vườn Cũ
Thương người con xứ Nẫu hào hùng ...

[letanannhon]

Thât buồn khi nghe tin nhà văn qua đời. Đây quả là một sự mất mát lớn cho văn chương Việt. Ông chính là nhà văn có những đóng góp lớn về mặt tư tưởng cũng như nghệ thuật cho Việt Nam.

Xin dẫn lại một bài viết mới của tác giá Đặng Tiến như lời chia sẻ:

TIẾC THƯƠNG NGUYỄN MỘNG GIÁC: MÙA BIỂN ĐỘNG
Đặng Tiến

Une saison d’homme
Entre deux marées
Quelque chose comme
Un chant égaré
Aragon

Nhà văn Nguyễn Mộng Giác vừa qua đời tại Mỹ, ngày 02- 7- 2012 sau một cơn bệnh dài, là tác giả hai bộ trường thiên tiểu thuyết Mùa biển động1, tiểu thuyết thời sự, sáng tác tại Hoa Kỳ 1982- 1989, gồm năm tập, 1 800 trang, và bộ tiểu thuyết lịch sử Sông Côn Mùa Lũ, viết trong nước, 1978- 1981, 4 tập, 2000 trang , là hai bộ tác phẩm đồ sộ nhất trong ngành tiểu thuyết Việt Nam, sau Cửa biển2, của Nguyên Hồng xuất bản trong nước đã lâu.

Tác phẩm Mùa biển động đã được độc giả hải ngoại đón tiếp nồng nhiệt. Tập một, Những đợt sóng ngầm, in năm 1984, đã được tái bản nhiều lần, Bão nổi (1985) cũng vậy; tập ba mang tên toàn bộ Mùa biển động, 1986, đã tái bản. Bèo giạt in năm trước, 1988, thì năm sau tác giả cho in tập cuối, dài nhất, là Tha hương.

Tiểu thuyết Mùa biển động là một biến cố quan trọng trong nền văn chương Việt Nam ở hải ngoại, cần được chào đón xứng đáng, và cần được phân tích, thảo luận, phê phán cặn kẽ, bên ngoài cái vòng khen chê tùy hứng và lẩn thẩn, hay cuồng nộ theo những định kiến chính trị hay phe phái.

Bài này giới thiệu từng tập một, theo giá trị ở thời điểm xuất bản, và cuối cùng sẽ có phần tổng luận về năm tập. Để bạn đọc có thể đặt Mùa biển động vào thể loại văn học của nó, tôi có bài khác, về tiểu thuyết trường thiên nói chung – đăng kèm.

Nguyễn Mộng Giác sinh năm 1940 tại Bình Định, đã có tác phẩm in tại Sài Gòn trước 1975: Ba truyện dài, hai tập truyền ngắn và một tiểu luận. Vượt biển năm 1981, ông khởi viết Mùa biển động ngay từ trại tị nạn Kuku, và viết tiếp tại Hoa Kỳ. Nguyễn Mộng Giác có một sức viết, một ý chí lao động nghệ thuật đặc biệt: trong tám năm tha hương, phải làm nhiều nghề vất vả để sinh nhai, ông đã xuất bản năm truyện dài, hai tập truyện ngắn3 và viết nhiều bài nghiên cứu văn học giá trị. Từ 1985, ông chủ trương tạp chí Văn học nghệ thuật, từ 1986 đổi tên là Văn học, hiện nay là tờ báo văn nghệ Việt Nam thuộc loại đứng đắn và hay nhất, so với nhiều tạp chí khác cả trong lẫn ngoài nước. Khi viết xong – nghĩa là rảnh nợ Mùa biển động - Nguyễn Mộng Giác có tâm sự: «Từ bảy năm nay, tôi vừa viết vừa lo đánh máy, vừa tự bỏ tiền in mấy bộ truyện dài này, trong khi vẫn phải dành thì giờ cho việc kiếm sống… Xin bạn đọc hiểu cho rằng đây là tim óc tôi, là mồ hôi của tôi, là máu của tôi»4. Một gương cần mẫn, một tình yêu văn nghệ, một cống hiến cho tiếng nói dân tộc, ở mức ấy, ở một người Việt lưu vong, đáng cho nhiều người suy nghĩ.

Nguyễn Mộng Giác là người di tản, độc giả của ông, trước hết là người di tản. Tác phẩm của ông phản ánh thế giới quan của người bỏ nước ra đi; ông không mấy cảm tình với chế độ cộng sản, điều đó dễ hiểu và không quan hệ gì với nghệ thuật.

Mùa biển động kể lại đời sống, vật chất và tinh thần, một thế hệ thanh niên đồng lứa tuổi với Nguyễn Mộng Giác, quay chung quanh mươi nhân vật nam và nữ, thuộc ba gia đình ở Huế. «Tôi muốn qua cuộc đời thăng trầm của ba gia đình, phản ánh giai đoạn có nhiều thăng trầm bể dâu nhất của người miền Nam, từ lúc chế độ Ngô Đình Diệm sụp đổ đến ngày tôi vượt biên »4 – 1981.

Nhân vật chính của Nguyễn Mộng Giác toàn là những thanh niên trí thức thành thị, phần nhiều thuộc thành phần khá giả, bị cuốn vào những cơn bão của lịch sử, trong non hai mươi năm. Tác giả đưa vào tiểu thuyết những sự kiện có thật, nhân vật có khi trùng tên thật của nhiều người thật, nhưng khẳng định rằng Mùa biển động không phải là tiểu thuyết lịch sử mà chỉ là «biến chuyển tâm trạng của [một] thế hệ thanh niên trưởng thành trong chiến tranh […], cuối cùng trôi nổi theo một nhân vật chính đến chỗ tha phương »5 (nhưng cuối cùng, các nhân vật chỉ «tha hương» mà không «tha phương»).

Hai tập đầu, Những đợt sóng ngầm (1984) và Bão nổi (1985), gợi lại phong trào tranh đấu miền Trung khoảng 1964-67 với những biểu tình, xô xát, tuyệt thực, hội thảo, bàn thờ Phật xuống đường, xe tăng lựu đạn đàn áp…. Không khí tiểu thuyết sôi nổi, biến cố dồn dập, các nhân vật thường xuyên dao động trong thời sự nóng bỏng, được tác giả phản ánh dồi dào, trung thực. Nhưng cái hay là tâm trạng của một lớp thanh niên: họ làm chính trị hàng ngày, hàng giờ, với lập trường, quan điểm, vì cơn bão lịch sử đã thổi tạt họ vào một đám cháy, chứ bản thân họ không phải là những con người chính trị. Và sự lựa chọn của họ, chỉ tự do trong chừng mực nào đó, trong những điều kiện xã hội nào đó mà thôi.

Khi hai tập đầu ra mắt, đã có một số người phản ứng mãnh liệt trên vài tờ báo chống cộng ở Bắc Mỹ. Đại khái họ chê trách Nguyễn Mộng Giác o bế những nhân vật thân cộng, sau này theo Mặt trận giải phóng, như Tường, bôi bác quân đội Sài Gòn qua nhân vật Lãng, và cả chế độ Sài Gòn nữa, và tác giả đã đánh bóng cho phong trào Phật giáo, v. v. Khi sự công kích trở thành thô bạo, đã có nhà văn lên tiếng bênh vực Nguyễn Mộng Giác, và ông cũng có lần trả lời, đại ý rằng bộ tiểu thuyết chưa xuất bản toàn bộ, vậy không thể đánh giá lập trường tác giả qua hai cuốn đầu tiên.

Thật ra thì Nguyễn Mộng Giác đã viết Những đợt sóng ngầm và Bão nổi với tất cả tấm lòng tha thiết với kỷ niệm, với tất cả những mất mát của bản thân; nếu ông có nâng niu sự cố này hay nhân vật kia, thì đó cũng là tình cảm thường tình của người mẹ với những đứa con – dù là con hư. Mà dù trong thâm tâm Nguyễn Mộng Giác có nuôi nấng chút tình cảm nào đó với phong trào tranh đấu miền Trung 1964-67, thì cũng chưa chắc gì ông đã tán thành quan điểm chính trị và phương pháp hành động của phong trào đó. Nguyễn Tuân, khi đề cao tài chém treo ngành của một đao phủ hay lòng yêu nghệ thuật của một cai ngục, không chắc gì đã ưa nghề đao phủ hay cai ngục. Thậm chí, viết văn, đôi khi chỉ là cách vân vê một vết thương trong đời mình.
Nhà văn Nhật Tiến yêu thích hai tác phẩm này là có lý do sâu sắc 6.

Nhưng dường như Nguyễn Mộng Giác cũng thấm đòn. Đến Mùa biển động, tập 3 (1986, không có tên riêng), ông đã thận trọng hơn, chừng mực hơn, «giữ võ» kỹ hơn. Động tác chỉ xảy ra mấy ngày Tết Mậu Thân 1968 tại Huế, với những trận đánh, những vụ «xử lý» chôn người mà mọi người đều biết; tác giả mô tả cảnh thảm sát ở một chương áp chót và giải thích hiện tượng đó ở chương cuối, như một tư liệu. Nhắc lại những tàn bạo của các đơn vị Mặt trận giải phóng tại Huế, Nguyễn Mộng Giác chỉ nêu lên một sự thật lịch sử, một trong nhiều sai lầm của phe giải phóng, nhưng thuộc loại tàn bạo nhất. Nhưng cũng là một cách chứng tỏ rằng ông không phải là người thân cộng, với những ai cần biết rõ điều đó để an tâm.

Về cuộc tổng công kích Mậu Thân 1968 tại Huế, ngày nay ta có nhiều tác phẩm tư liệu: từ Giải khăn sô cho Huế (1969), Tình ca cho Huế đổ nát (1967) của Nhã Ca, đến bút ký của một số nhân vật đã từng sống trong Mùa biển động như Hoàng Phủ Ngọc Tường (Ngôi sao trên đỉnh Phu Văn Lâu, 1971), hay Nguyễn Đắc Xuân, Nguyễn Quang Hà, Tô Nhuận Vỹ (Huế những ngày nổi dậy, 1979), hoặc của tướng Lê Chưởng, chính ủy mặt trận Huế thời đó (Đất nước vào xuân, 1979). Đây là những chứng từ có giá trị lịch sử và văn chương. Ngoài ra còn có những hồi ký mặt trận của các tướng Lê Tự Đồng, Trần Quý Hai. Có lẽ Nguyễn Mộng Giác chưa đọc, chỉ dựa vào hồi ký của tướng Lê Minh và cuốn The battle for the Tet 1968 của Keith William Nolan.

Tuy nhiên Mùa biển động III là một cuốn sách hay, qua thuật kể chuyện trầm tĩnh, chừng mực và hấp dẫn. Tác giả khéo gạn lọc những chi tiết làm nổi bật tâm lý của người Huế trung bình lúc đó. Chúng ta lại có dịp so sánh để thấy đặc tính của ba thể loại văn chương: Hoàng Phủ Ngọc Tường viết bút ký, Lê Chưởng viết hồi ký, Nguyễn Mộng Giác viết tiểu thuyết. Họ khác nhau không phải chỉ ở «lập trường» hay vị trí quan sát, hay cách nhìn, mà còn ở hành văn, ở thể loại. Điểm cuối cùng này về mặt văn học, tôi rất thích thú.

Đến Bèo giạt, tập 4, dường như Mùa biển động đã đưa Nguyễn Mộng Giác đến Tiền Đường. Nợ tình đã trả xong trong hai cuốn đầu, ân oán cũng đã phân minh với cuốn 3, tác giả phát triển tài năng của mình thoải mái. Trước hết, ông đổi không gian: từ Huế, động tác chuyển vào Qui Nhơn, và phần nào Sài Gòn. Thời gian cũng im ắng hơn: kỷ niệm Mậu Thân đang kéo da non thành sẹo, người ta lo lắng cho hòa bình. Chuyện xảy ra từ 1968 đến Hiệp định Paris 1973: Ngữ, nhân vật chính, một hạ sĩ quan đã làm việc tại tòa tỉnh trưởng Thừa Thiên, được chuyển vào Sài Gòn, học thêm, thi tú tài, vào trường sĩ quan Thủ Đức, rồi được về làm việc tại tiểu khu Quy Nhơn. Không khí chính trị bớt căng thẳng: không còn những đấu tranh sôi nổi của hai tập đầu, cũng không còn sự ngột ngạt giữa hai lằn đạn như trong tập 3. Bèo giạt là sự chờ đợi, suốt thời gian hòa hội Paris. Cuộc tranh chấp chính trị, giới hạn trong phạm vi cá nhân, quyền bính và địa phương, không phản ánh được sự chuyển mình của miền Nam lúc đó; ngược lại, các nhân vật sống nhiều hơn đời sống riêng tư của mình: tình yêu, tình gia đình, tình bạn xen kẽ vào những chương trình thời sự. Lời kể chuyện nhẹ nhàng, linh hoạt, hấp dẫn hơn, «tiểu thuyết» hơn; các nhân vật thoát ly phần nào ra khỏi từ trường của thời đại, đã xê dịch, sinh hoạt, đối thoại tự nhiên hơn. Về phương diện kỹ thuật, Bèo giạt có những ưu điểm nhất định.

Những ưu điểm đó cần được trả giá: trước hết là sự chênh lệch so với ba tập trước. Từ một không khí nặng trĩu thời cuộc đè bẹp định mệnh, những nhân vật như Tường, Ngô, Nam, bước sang Bèo giạt người đọc như hụt hẫng khi nghe các ông trung tá, đại tá, giữa những canh mạt chược, đàm luận về cách làm tỉnh trưởng: tỉnh lớn phải thế này, tỉnh nhỏ phải thế kia. Trong khi đó, những năm 1970-73 miền Nam đang đi vào khúc quanh quyết định: hòa hội Paris, chính sách Việt Nam hóa chiến tranh, mặt trận Trị Thiên, mùa hè đỏ lửa, cuộc đấu tranh tại các đô thị chống tham nhũng, độc tài… Tác giả có viện lý do không viết tiểu thuyết lịch sử đi nữa, thì người đọc vẫn mong đợi nhiều âm vang hơn của thời sự, dù chỉ là thời sự của tỉnh Bình Định, một địa phương quan trọng, thời đó có nhiều sự cố.

Để vớt lại nhược điểm đó, tác giả đưa ra nhiều nhận định tổng quát về chính trị: về chế độ Ngô Đình Diệm (tr. 1076), về tác dụng vụ tấn công Mậu Thân (tr. 1080) – cả hai nhận định đều không mấy liên quan đến Bèo giạt, có liên quan là những ý kiến về chương trình bình định nông thôn (tr. 1068), tiếc rằng những trang viết này vừa dài dòng, vừa sơ lược và nằm ở ngoại vi tiểu thuyết.

Tóm lại, Bèo giạt dễ đọc hơn ba cuốn trước nhờ lối kể chuyện của tác giả. Nhưng cũng như toàn bộ Mùa biển động, tác phẩm mang nặng tâm tình của tác giả - một Nguyễn Mộng Giác bớt say đắm và trầm tĩnh hơn.

Mà kỷ niệm vẫn thiết tha, đằm thắm: tiếng cửa sắt mở hé ở tòa soạn Bách Khoa; tiếng đánh máy chữ lóc cóc giữa tiếng ì ầm của máy in, ở tòa soạn báo Văn, hai chữ «tình thân» ở cuố thư, vẫn còn gợi nhiều âm hưởng da diết đối với nhiều người, trong đó có Nguyễn Mộng Giác, có cả tôi: chúng tôi bắt đầu yêu, yêu cuộc sống, yêu văn chương qua những âm hưởng đó. Và nay, đọc lại Nguyễn Mộng Giác, sau bao nhiêu mùa biển động, bầu trời trong tôi bỗng ánh ỏi rất nhiều tiếng chim vườn cũ.

Nguồn: http://www.diendantheky.net/2012/07/tie ... -2012.html

[letanannhon]

Lại thêm một bài viết tưởng niệm nhà văn, lần này là báo chí chính thống hẳn hoi. Điều này cho thấy, một số anh em làm báo ở ta dù bị đàn áp nhưng vẫn còn có lương tri. Xin dẫn lại cho mọi người cùng đọc

Tôi hình dung ông đang “bay” về...

TT - Tôi biết nhà văn Nguyễn Mộng Giác lâm trọng bệnh đã mấy năm, nhưng sáng 3-7 nghe nghệ sĩ nhiếp ảnh Nguyễn Khoa Quả báo tin anh vừa qua đời tại Mỹ, vẫn cứ cảm thấy thảng thốt.

Thảng thốt, vì ấn tượng hai lần trò chuyện với anh tại Huế quá đậm nét - thì đó, một ngày thu năm 2004, sau khi bị cắt một phần lá gan, anh trở lại thăm Huế, cùng với vợ là cựu nữ sinh Đồng Khánh Diệu Chi (em ruột Nguyễn Khoa Quả); tôi dẫn anh đến phòng trưng bày mẫu tượng anh hùng dân tộc Quang Trung - nhân vật chính trong trường thiên tiểu thuyết Sông Côn mùa lũ...

Nhìn vóc dáng đậm đà, cái trán cao bóng loáng và nụ cười mỉm hiền lành của anh bên mẫu tượng Quang Trung, tôi cứ nghĩ con người ấy còn “trụ” được lâu. Và cuộc đời vẫn thường có những điều kỳ diệu. Như anh đã hoàn thành 2.000 trang Sông Côn mùa lũ vào thời kỳ cả nước thiếu đói (1978-1981), lúc anh suốt ngày phải kiếm ăn tại tổ hợp mì sợi Dân Sinh ở Phú Lâm; và chuyện chị Diệu Chi mang cả “núi” bản thảo ấy sang Mỹ cũng là điều kỳ diệu...

Những người góp nhiều công sức để Sông Côn mùa lũ đến tay bạn đọc VN đều đánh giá cuốn sách là “hay và hấp dẫn”, “đáng mặt là tiểu thuyết theo cái nghĩa cổ điển của từ này”. Trong lời giới thiệu bộ tiểu thuyết, nhà thơ Đỗ Minh Tuấn viết: “Nguyễn Mộng Giác đã tỏ ra là một ngòi bút tiểu thuyết lịch sử xuất sắc khi phân tích và tái hiện huyền thoại lịch sử bằng cái nhìn văn hóa và cái nhìn thế sự. Những chuyện tình của Nguyễn Huệ, những bê bối của vương triều, những cưu mang nghĩa hiệp và bối rối cũng như những sóng gió gia đình, những tâm sự buồng the không làm mất đi ánh hào quang của người anh hùng, mà trái lại, làm cho Nguyễn Huệ trở nên lớn lao hơn, gần gũi ta hơn như một con người cụ thể đầy những lo toan trần thế và đầy thủy chung ân nghĩa”.

Nhưng Nguyễn Mộng Giác không chỉ có Sông Côn mùa lũ (NXB Văn Học và Trung tâm Nghiên cứu quốc học ấn hành năm 1998, tái bản năm 2002). Nhân đây xin cung cấp thêm một số tư liệu về những tác phẩm của ông viết trước năm 1975: Nỗi băn khoăn của Kim Dung (tiểu luận), Bão rớt (truyện ngắn), Tiếng chim vườn cũ (truyện dài), Qua cầu gió bay (truyện dài), Đường một chiều (truyện dài); các tác phẩm sau năm 1975: Ngựa nản chân bon (truyện ngắn), Xuôi dòng (truyện ngắn), Nghĩ về văn học hải ngoại (tiểu luận)...

Trong lần gặp tôi trước đó, ông cho biết đang khởi thảo cuốn tiểu thuyết về lớp người Việt định cư ở nước ngoài. Nhưng một người cẩn thận chữ nghĩa như ông, chắc là tác phẩm đã phải bỏ dở...Ông cũng không còn dịp trở lại Huế để xem bức tượng Quang Trung hoành tráng đã sừng sững bên núi Bân, mà ông đã góp ý là “một ông vua trí dũng song toàn như Nguyễn Huệ không cần cây kiếm dài quá...”.

Cho dù vậy, tôi tin là hôm nay (5-7), khi chùa Ba La Mật (Phú Vang, Thừa Thiên - Huế) làm lễ tưởng niệm ông thì vong linh ông sẽ “bay” về với bà con họ Nguyễn Khoa...

Một nhà văn nặng lòng với đất nước sẽ mãi mãi không xa cách chúng ta...

NGUYỄN KHẮC PHÊ

Tác giả Sông Côn mùa lũ qua đời

Nhà văn Nguyễn Mộng Giác - tác giả của trường thiên tiểu thuyết nổi tiếng Sông Côn mùa lũ - vừa qua đời lúc 22g15 ngày 2-7 tại nhà riêng (thành phố Westminster, California, Mỹ), hưởng thọ 72 tuổi.

Nhà văn Nguyễn Mộng Giác sinh ngày 4-1-1940 tại Bình Phú (Tây Sơn, Bình Định), định cư tại Mỹ năm 1982. Ông tốt nghiệp thủ khoa Đại học Sư phạm ban Việt - Hán tại Huế năm 1963, từng dạy học tại Trường Đồng Khánh (Huế), rồi làm hiệu trưởng Trường Cường Để (Quy Nhơn), làm chuyên viên nghiên cứu giáo dục tại Bộ Giáo dục (Sài Gòn).

Nguyễn Mộng Giác là một nhà văn có nhiều đóng góp ở thể loại trường thiên tiểu thuyết, đặc biệt là bộ Sông Côn mùa lũ với bối cảnh thời Quang Trung, mà Hãng phim TFS (Đài truyền hình TP.HCM) đã mua bản quyền để thực hiện phim truyền hình nhiều tập.

T.N.T

Nguồn: http://tuoitre.vn/Van-hoa-Giai-tri/5003 ... 9D-ve.html

[quynhoner]

Qua những bài viết mà @letanannhon sưu tầm và đưa lên, mới nhìn thấy hết con người và những gì Thầy đã để lại. Gian nan cũng nhiều và cuối cùng mọi điều tốt đẹp cả.

[Mustang]

Một Người Anh
Trần Dzạ Lữ

Tin nhắn của Mỹ : Nhà Văn Nguyễn Mộng Giác đã qua đời lúc 12 giờ trưa( giờ VN) ngày 3.7.2012.Tôi sửng sốt. Anh ra đi thật rồi sao?

Anh bỏ chị Chi và mấy cháu thật rồi sao ? Tôi cố gắng để không muốn điều ấy. Nhưng đó là sự thật. Người thắt lòng trước nỗi mất mát lớn lao này là chị Chi và các cháu. Sau nữa là bạn bè thân quen của anh-trong đó có tôi. Lúc này, những năm tháng không thể nào quên như một cuộn phim quay chậm lại trong tôi.

Tôi và anh Nguyễn Mộng Giác đã biết và đọc của nhau trên các tạp chí Văn chương ở SàiGòn từ năm 1971 nhưng mãi đến năm 1973 tôi mới thật sự quen anh.

Năm 1973 tôi vào trường bộ binh Thủ Đức và anh Nguyễn Mộng Giác từ Quy Nhơn vào Sàigòn làm chuyên viên nghiên cứu bên Sở Giáo Dục. Vậy là chúng tôi có cơ hội và thường gặp nhau ở chỗ anh Lê Ngộ Châu, tạp chí Bách Khoa –tòa soạn nằm trên đường Phan Đình Phùng ( nay là đường Nguyễn Đình Chiểu). Sau đó, căn nhà của anh ở bên chân cầu Thị Nghè là nơi gặp gỡ, hội tụ của anh em văn nghệ.Hoàng Ngọc Tuấn và tôi gần như thường trực bởi anh Giác rất thương hai chúng tôi. Một người ( Tuấn) luôn mồ côi…tình yêu. Một người chuyên…lận đận!

Chị Nguyễn Khoa Diệu Chi ( vợ anh Giác) là một người đàn bà Huế, rất Huế ( rất mực đảm đang, chung thủy ) và đặc biệt là độc giả đầu tiên của anh khi xong mỗi một trước tác.

Sau năm 1975, anh NMG cũng như tôi và một số bạn bè văn nghệ khác nào những cánh chim tan tác trong gió bão. Như thuyền nan nhỏ nhoi trước biển mênh mông sóng dữ. Đời chúng tôi bắt đầu vô định…

Anh Giác đi cải tạo mấy năm sau đó về mở cơ sở sản xuất mì sợi. Tôi hóa thành kẻ “ bá nghệ” nhưng chẳng có nghề nào chắc chắn. Dù trăm cay đắng nhưng mỗi lần gặp nhau tôi và anh Giác vẫn khôn nguôi niềm đam mê: Viết và viết. Nơi căn nhà có giàn hoa giấy trước sân ấy bên Thi Nghè đêm đêm anh vẫn cần mẫn như con ong cái kiến để thai nghén tác phẩm.

Tôi làm thơ thì dễ, bất cứ nơi đâu, bất cứ lúc nào có “phút linh” là có tác phẩm. Riêng Hoàng Ngọc Tuấn không còn viết truyện kiểu Hình Như Là Tình Yêu mà bạn đã chuyển sang viết tiểu phẩm, dịch và viết về Thể Thao, Bóng Đá để sống lây lất qua ngày.

Năm 1982 anh Giác vượt biển và định cư ở Hoa kỳ. Đọc tác phẩm MÙA BIỂN ĐỘNG mới thấy ngòi bút tài hoa của anh khắc họa chân dung những người liều lĩnh đánh đu với số phận. Chết và

Sống tưởng như đùa. Từ khi anh đi tôi cứ tưởng khó mà gặp lại nhau.

Thế rồi năm 1995 anh lại về thăm Quê Nhà. Việc đầu tiên là anh ra Quy Nhơn. Sau đó vào Sài Gòn thăm bạn bè. Thật bất ngờ và cảm động khi ngồi trong một quán cà phê ở Thị Nghè anh nói” Mình ra đi vậy cũng không khá đâu. Nhưng nay về thăm, mình biếu cậu 100 USD, để làm gì Lữ biết không ? Cố gắng in tập thơ đầu tay đi.”

Nhờ “ phát pháo đầu tiên” ấy mà bạn bè tôi góp thêm. Vậy là tập thơ Hát Dạo Bên Trời của tôi ra mắt bạn đọc cùng năm đó.

Từ đó về sau này nghe anh có về thăm quê hương đôi lần nữa. Tiếc là tôi không gặp nhưng lúc nào cũng nhớ anh.Một người thầy.

Một nhà văn chân chính và tài hoa. Một tấm lòng luô, mở rộng khi biết yêu thương người như chính mình. Trong đời tôi gặp 2 người vừa là bạn vừa, là anh mà tôi gọi là Bồ Tát. Đó là Đỗ Toàn( họa sĩ) và Nguyễn Mộng Giác( nhà văn), hai người này y chang nhạc sĩ Trịnh Công Sơn. Ai có lỗi lầm chi cũng noái: “Thôi kệ”

Bạn bè, anh em cứ lần lượt ra đi. Đời sống cứ thưa dần…Nay thêm anh ra đi, làm sao tôi không tiếc nhớ? Một nén hương lòng xin gửi theo anh với lời cầu mong anh an nhiên nơi cõi vĩnh hằng. Anh Giác ơi!./.

( SàiGòn tháng 7 năm 20120)


Trần Dzạ Lữ

[doctor ZIVAGO]

BẤT TRI TAM BÁCH DƯ NIÊN HẬU?

[quynhoner]

BẤT TRI TAM BÁCH DƯ NIÊN HẬU?

He he ! Còn thiếu vế sau ...Nhưng chắc là có theo mọi khía cạnh !