Di tích Bình Định

[bubi]

1. Thành Hoàng Đế (Thành Chà Bàn)


Thuộc địa phận xã Nhơn Hậu, huyện An Nhơn và cách thành phố Qui Nhơn 27 km (17 miles) về hướng Tây Bắc. Thành được xây dựng vào cuối thế kỷ 10, dưới triều đại vua Yangpuku Vijaya. Đây là kinh đô cuối cùng của vương quốc Chămpa và các vua Chăm đã đóng ở đây từ thế kỷ 11 đến thế kỷ 15. Di tích hiện nay không còn nguyên vẹn, chỉ còn sót lại các bức tường thành. Tường thành xây bằng đá ong, có hào, đường lát đá hoa cương.


Toàn cảnh khu vực khai quật Tử Cấm thành Hoàng đế Tây Sơn.


Trong thành có những di tích cũ của người Chăm như giếng vuông, tượng nghê, voi, bên cửa hậu có gò Thập Tháp, trên gò vốn có 10 ngôi tháp Chàm. Đặc biệt có ngôi tháp Cánh Tiên cao gần 20 m (60 ft), góc tháp có tượng rắn làm bằng đá trắng, 2 voi đá và nhiều tượng quái vật. Chùa Thập Tháp Di Đà nằm ở phía Bắc thành, chùa Nhạn Tháp ở phía Nam thành là những ngôi chùa cổ. Trong đó còn giữ được nhiều di tích, hiện vật liên quan đến văn hóa Chămpa và phong trào Tây Sơn.

Đến năm 1778, Nguyễn Nhạc tự xưng là Trung Ương Hoàng đế, đóng đô ở đây, gọi là Hoàng Đế thành; mở rộng về phía Đông, xây dựng nhiều công trình lớn. Năm 1799, thành bị quân nhà Nguyễn chiếm, đổi gọi là thành Bình Định. Năm 1814, nhà Nguyễn phá bỏ thành cũ, xây thành mới, cách thành cũ khoảng 5 km (3 miles) về phía Nam.



2. Nhà Bảo Tàng Quang Trung:


Nguyễn Huệ là một anh hùng dân tộc có công dẹp loạn trong nước và đánh đuổi quân xâm lược. Năm 1788 ông thống lĩnh đại quân từ Phú Xuân (Huế) hành quân thần tốc 35 ngày đêm ra Bắc đánh tan 29 vạn quân Thanh xâm lược, giải phóng Thăng Long (nay là Hà Nội). Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng Đế hiệu là Quang Trung.



Nhà bảo tàng Quang Trung và tượng đài anh hùng được dựng trên khu đất nơi sinh ra Nguyễn Huệ ở làng Kiên Mỹ, xã Bình Thạnh, huyện Tây Sơn, cách thành phố Qui Nhơn khoảng 45 km (28 miles).


Bức tranh về trận Rạch Gầm - Xoài Mút được treo tại bảo tàng Quang Trung

Đến bảo tàng Quang Trung, du khách được xem các hiện vật trưng bày ở đây về những chiến tích của vua Quang Trung. Ngoài ra, du khách còn được thưởng thức điệu múa trống võ Tây Sơn , một môn võ truyền thống của Bình Định. Đặc biệt cô gái biểu diễn trống trận Quang Trung là cháu đời thứ 9 trong một gia đình có truyền thống "chơi" trống trận.


3. Thành Thị Nại:


Thành Thị Nại một thời từng là trung tâm của vương quốc Chămpa trong quá trình di chuyển từ đất Quảng Nam vào Quảng Ngãi trước áp lực của nhà nước phong kiến Đại Việt. Thị Nại là đô thị cổ đại duy nhất và lớn nhất của vương quốc Chămpa tồn tại trong suốt 5 thế kỷ (từ thế kỷ 10 đến thế kỷ 15). Thị Nại cũng là cảng khẩu ven đầm, gần biển với hai chức năng quân cảng và thương cảng.

Theo các cứ liệu nghiên cứu lịch sử cho biết niên đại của thành Thị Nại (hay cảng Thị Nại) được xây cất sớm nhất là vào năm 803, muộn nhất là năm 1000, khi người Chàm dời vào đóng đô ở Đồ Bàn thì thành đã có rồi. Thành Thị Nại cách bờ Đông của đầm Thị Nại 5 km (3 miles), cách thành Đồ Bàn 22 km (14 miles) ở phía Tây - Tây Bắc, cách Tháp Đôi 24 km (15 miles) về hướng Đông - Đông Nam. Thành hiện còn dài 200 m (600 ft), dày khoảng 3 m (9 ft), cao còn 1,8 m (5.4 ft). Bờ thành nằm dọc sông Côn thuộc xã Phước Quang và một phần xã Phước Hòa, huyện Tuy Phước.



4. Chùa Thập Tháp (Thập Tháp Di Đà Tự)


Chùa Thập Tháp do nhà sư Nguyên Thiều (pháp danh Siêu Bạch) được xây dựng vào năm 1665, thời chúa Nguyễn Thái Tông, Nguyễn Phúc Tần, tại xã Nhơn Thành, huyện An Nhơn, ở cách thành phố Qui Nhơn 27 km (17 miles) về hướng Tây Bắc. Chùa tọa lạc trong phạm vi thành Đồ Bàn, đế đô của vương triều Chămpa cũ, trên một ngọn đồi thoáng mát có dòng suối Bàn Khê chảy bao quanh cùng với hồ sen tạo nên một khung cảnh tĩnh mịch. Trong khuôn viên chùa là vườn cây ăn trái xanh tốt.


Chùa Thập Tháp

Chùa có lối kiến trúc phương Đông theo hình chữ "khẩu" với 4 khu chính: Chính điện, Phương trượng, Đông đường và Tây đường. Chính điện có Đại Hùng bảo điện và 2 gian thờ phụ hai bên. Bên trong , nội thất trang trí, chạm trổ tinh vi với các họa tiết hoa sen, xấp sách, hoa cuộn trên gỗ quí, những đường nét rồng bay, phượng múa, cách điệu rất trang nhã. Chùa xây bằng loại gạch nung màu đỏ lấy từ 10 tháp Chàm đã đổ nát ở đồi Long Bích, nên mới có tên gọi Thập Tháp. Nhiều người cho rằng chùa còn tọa lạc trong vùng Uyển Lăng của các triều đại vua chúa Chăm trước vì chùa vẫn còn 3 giếng Chàm hình vuông, nước ngọt, trong vắt.


5. Chùa Long Khánh:


Tọa lạc tại trung tâm thành phố Qui Nhơn, chùa được xây dựng dưới thời vua Lê Dụ Tông (thế kỷ 18). Chùa là nơi truyền bá tín ngưỡng Phật giáo trong vùng thời bấy giờ. Hiện nay chùa còn lưu giữ 2 hiện vật quý :

- Thái Bình Hồng Chung (chuông Hồng Thái) được đúc vào năm 1805, triều vua Gia Long.
- Tấm dấu biểu trưng "Long Khánh Tự" được in vào năm 1813 triều vua Gia Long.

Chùa Long Khánh


Nguồn vietshare.com.

[pq2008]

"Rạch Gầm -Xoài Mút" là quê mình đó.
Bài này nếu có thêm ảnh thì hay quá!

[bubi]

Sorry pq2008 nhen, mình tìm hoài nhưng không có bức ảnh về trận "Rạch Gầm - Xoài Mút" để post lên. Thôi, rảnh thì ghé Bình Định vào thăm Bảo tàng Quang Trung nhé.

[pq2008]

Sorry pq2008 nhen, mình tìm hoài nhưng không có bức ảnh về trận "Rạch Gầm - Xoài Mút" để post lên. Thôi, rảnh thì ghé Bình Định vào thăm Bảo tàng Quang Trung nhé.

Đã đến rùi , nếu có điều kiện tớ sẽ chụp hình công viên Nguyễn Huệ quê mình và post lên cho các cậu xem.
Tượng Nguyễn Huệ phải được chính quê hương Bình Định đúc và chở vào tận trong mình lận đó.
Cũng thấy tự hào đấy nhỉ?

[bubi]

Đã đến rùi , nếu có điều kiện tớ sẽ chụp hình công viên Nguyễn Huệ quê mình và post lên cho các cậu xem.
Tượng Nguyễn Huệ phải được chính quê hương Bình Định đúc và chở vào tận trong mình lận đó.
Cũng thấy tự hào đấy nhỉ?[/quote]

Uh, vậy tuyệt quá rồi.

[nguoi_con_dat_vo]

Sorry pq2008 nhen, mình tìm hoài nhưng không có bức ảnh về trận "Rạch Gầm - Xoài Mút" để post lên. Thôi, rảnh thì ghé Bình Định vào thăm Bảo tàng Quang Trung nhé.

Không có ảnh thì đọc cũng được!

Chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút (1785)
Giữa năm 1784, với ý đồ thôn tính vùng đất Gia Định, vua Xiêm Chakri I, lợi dụng sự cầu viện của Nguyễn Ánh, đã cử hai tướng Chiêu Tăng và Chiêu Sương chỉ huy 5 vạn quân và 300 thuyền chiến, chia làm hai đạo thủy-bộ cùng tiến sang xâm lược. Đạo quân thủy gồm 2 vạn và 300 thuyền chiến vượt biển đổ bộ lên Rạch Giá (Kiên Giang); đạo quân bộ gồm 3 vạn tiến qua nước Chân Lạp, nhằm thực hiện việc hội quân ở Trấn Giang (Cần Thơ) để sau đó tiến đánh thành Gia Định. Nguyễn Ánh và quân bản bộ cũng theo gót quân giặc trở về. Quân Xiêm đi đến đâu là đốt phá, cướp của, giết người đến đó, gây nên nhiều tội ác.

Trước tình hình đó, tướng Tây Sơn ở Gia Định là Trương Văn Đa vừa tổ chức chiến đấu nhằm thăm dò và tiêu hao sinh lực của địch, vừa rút lui từng bước để bảo toàn lực lượng, giữ vững thành Mỹ Tho và thành Gia Định.

Tại Quy Nhơn, bộ chỉ huy quân Tây Sơn theo dõi chặt chẽ hoạt động của quân Xiêm và tích cực chuẩn bị lực lượng để quét sạch bọn xâm lược. Nguyễn Huệ nhận lãnh trách nhiệm tổ chức cuộc phản công chiến lược này.

Cuối năm 1784, quân Xiêm tiến đến sông Tiền, đóng quân từ rạch Trà Lọt (Cái Bè) đến rạch Trà Tân (Cai Lậy), chuẩn bị tấn công Mỹ Tho.

Cũng vào thời điểm này, quân Tây Sơn do Nguyễn Huệ chỉ huy, vượt biển tiến vào Mỹ Tho. Sau khi xem xét tình hình quân địch và địa bàn sông nước, Nguyễn Huệ quyết định chọn đoạn sông Tiền từ Rạch Gầm đến rạch Xoài Mút làm trận địa quyết chiến với quân Xiêm. Đoạn sông này dài khoảng 7km, ở giữa có cù lao Thới Sơn, hai bên bờ sông cây cối um tùm, cách Mỹ Tho khoảng 12km. Nguyễn Huệ đã cho bố trí một trận địa mai phục lớn ở tại đây. Thủy quân được giấu trong các con rạch. Bộ binh và pháo binh được bố trí trên bờ và ở cù lao giữa sông.

Đêm ngày 18 rạng ngày 19 tháng 1 năm 1785 (tức đêm mùng 8 rạng ngày mùng 9 tháng Chạp năm Giáp Thìn), nhân lúc nước thủy triều lên, Nguyễn Huệ cho chiến thuyền tấn công khiêu khích quân địch. Sau một hồi chiến đấu, chiến thuyền Tây Sơn giả vờ thua bỏ chạy. Hai tướng giặc huy động toàn bộ lực lượng đuổi theo và lọt vào trận địa mai phục của quân Tây Sơn. Sau đợt công kích phủ đầu bằng pháo binh, quân thủy - bộ Tây Sơn đồng loạt xông ra, chia cắt đội hình của quân địch và tấn công. Quân Xiêm hoàn toàn bị rối loạn, không còn khả năng chống trả. Toàn bộ chiến thuyền của giặc bị đánh chìm. Quân Xiêm bị tiêu diệt gần hết, chỉ còn một số ít thoát được theo đường bộ trốn chạy về nước; Nguyễn Ánh cũng theo đám tàn quân chạy sang Xiêm. Sử triều Nguyễn ghi:“Kể từ sau trận Giáp Thìn, người Xiêm sợ quân Tây Sơn như sợ cọp”.

Trận thủy chiến Rạch Gầm - Xoài Mút là một trận đánh mai phục kết hợp với bao vây tiêu diệt. Muốn mai phục được ở một vùng đất có dân như ở Rạch Gầm - Xoài Mút thì vấn đề cốt lõi đầu tiên là phải nắm được lòng dân. Nơi ẩn náu kín đáo nhất và lợi hại nhất của quân Tây Sơn không phải là địa hình hiểm trở mà chính là lòng dân. Nhân dân Tiền Giang đã một lòng theo Tây Sơn, biểu hiện qua việc hướng dẫn quân Tây Sơn đi trinh sát địa bàn, cung cấp về tình hình sông nước, thủy triều để thiết lập trận địa mai phục và lên phương án tác chiến; đồng thời, nhân dân đã giữ bí mật trận địa mai phục đến phút chót khiến quân địch không mảy may nghi ngờ. Bên cạnh đó, nhân dân còn đóng góp lương thực, thực phẩm và các vật dụng, như dầu mù u, vỏ dừa khô v.v … để nghĩa quân chiến đấu tiêu diệt giặc Xiêm.

Thắng lợi của trận thủy chiến Rạch Gầm-Xoài Mút không chỉ là thắng lợi của quân Tây Sơn mà còn là thắng lợi của nhân dân.

Lần đầu tiên trong lịch sử, nhân dân Nam bộ, trong đó có nhân dân Tiền Giang, cùng với quân Tây Sơn, dưới sự lãnh đạo tài ba của Nguyễn Huệ đã đánh bại sự xâm lược hung hãn của bọn phong kiến Xiêm, giữ vững nền độc lập dân tộc và sự toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; bảo vệ thành quả khai hoang của nhân dân Nam bộ.

Chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút đánh dấu một bước ngoặt cơ bản, một sự chuyển biến về chất của phong trào nông dân Tây Sơn: từ cuộc đấu tranh giai cấp, phong trào đã nhận lãnh sứ mệnh lịch sử vẻ vang là đi đầu trong cuộc đấu tranh dân tộc. Chính điều này đã làm cho uy tín của phong trào Tây Sơn ngày càng được nâng cao trong nhân dân, tạo điều kiện thuận lợi cho phong trào và nhân dân Bắc Hà đánh bại cuộc xâm lược của ngót 30 vạn quân Thanh vào năm 1789.
Hao_nguyen (ST)