Bây giờ, quán đặc sản biển nào cũng sẵn món cháo hàu. Cháo hàu kết thúc cuộc nhậu, no - ngon - bổ dưỡng. Dù thế, do vài lần được ăn hàu tại gành biển, nên hàu nguyên liệu của hàng quán cứ thấy nó bùi bùi, nhàn nhạt. Nghe nói hàu nuôi cho ăn nữa, nhanh lớn lắm và dĩ nhiên chất lượng có giảm. Than phiền chuyện này với nhà nghiên cứu Vũ Ngọc Liễn, dân biển gốc, ông kể chuyện ăn hàu tuyệt chiêu, chép ra đây cùng thưởng thức.

Vật liệu chuẩn bị cho sự ăn khá đơn giản: hai bó chùm bìa, dúm muối tiêu, lít dấm và chai rượu Bàu Đá (luôn có rượu ngon này, vì dân buôn mang qua đổi sản vật biển). Chùm bìa là loại vỏ cây trên núi, thường mua từ Phú Yên về, ngâm nước nhuộm lưới, bã vớt phơi khô, bó lại cháy rất đượm, tàn chắc phải dụi mới gãy. Chùm bìa bó thành bắp chân, dài mét rưỡi, luôn sẵn ở biển để soi cá, đưa ma…

Chèo ghe ra gành lúc triều xuống, một chiều mùa hè nào đó. Chọn bãi hàu lớn, dày, đủ ăn cho vài ba người cùng đi. Đốt hai bó chùm bìa cho cháy đượm, rồi rà qua rà lại mảng đá hàu. Mươi phút sau, hàu thứ tự hả miệng. Chai dấm rưới tràn từ triền cao chảy xuống, len lỏi qua đá, rêu, chui vào miệng hàu. Là ăn. Ai cũng phần một gói muối tiêu, một cây kim bị (hoặc gai núi cũng luôn sẵn đâu đó), tự xỉa ruột hàu chấm muối. Vài con dừng lại chiêu một nắp rượu ngon, tuyệt đối phải có rượu vì hàu bổ dưỡng và rất mát.

Hàu được chế biến

Chu cha, cái miếng hàu nong nóng, măn mẳn, chua chua, mềm ngọt trong miệng, thêm chút thơm tiêu, thêm nồng nã mùi rong biển chung quanh, rất đặc trưng. Miếng này tiếp miếng kia trong mênh mang gành và biển và sóng gió. Ăn, phần ai nấy tìm cho mình cái sướng ngon tột đỉnh của vị giác, khứu giác và cảm giác đã đời của đất trời thênh thang hòa nhập và tự tại. Nghỉ chút làm ly đế, toàn bộ dư vị tuyệt luân trên, nhất tề tan ra thấm vào tận chu chuyển li ti trong máu, râm ran nóng, trả lại nguyên xi cái miệng thèm ăn như lúc ban đầu. Ăn, chừng nào no, đã mới thôi, ngàn vạn năm trước và chắc rằng mãi về sau, sự ăn đạt thấu cái thỏa mãn cao nhất vẫn luôn là hạnh phúc vô biên của con người, của bản chất sống.

Dĩ nhiên, thường thì bãi hàu chưa hết, thực khách đã no nê. Lùi lên một trảng bằng nào gần đó, tiếp tục ngâm nga phần rượu còn lại, nghe hoàng hôn chầm chậm xuống trên từng con sóng sẫm màu, nghe trong từng tế bào rộn rực niềm sinh sôi và khoái. Và cảm thấy đời thật đáng yêu, đáng sống, mọi ưu tư phiền muộn tan nhanh, mọi ganh ghét tị hiềm vợi đi rất nhiều. Nếu không có gì thật bận rộn, hãy ngã người xuống ngủ một giấc ngon lành, cho tới khi mặt trời lộng lẫy ngang sóng, vươn vai ngồi dậy ngắm thiên nhiên tuyệt mỹ một chút, rồi chèo ghe về, lại bắt đầu một ngày mới với những lo toan.